Babel (2001-2002)

Een houten trap wentelt rond haar as en reikt naar de hemel. Een toegang tot de trap is nergens te vinden…

In het voorlaatste jaar van de opleiding bouwde ik dit baken. Het is het icoon van de mensheid: het streven naar vooruitgang. Het werd geselecteerd voor deelname aan het kunstproject 'Ithaka', georganiseerd door de cultuurraad van de Leuvense universiteit.

Naar het voorbeeld van vele legendes en de bekende bijhorende afbeeldingen ging ik aan de slag. De bedoeling was een frustrerend gevoel op te wekken, de frustratie die ontstaat wanneer men tracht een doel te bereiken, maar jammergenoeg moet vaststellen dat dit doel niet te bereiken valt. Het deksel op de neus zoals de bekende zegswijze zo mooi verwoordt.

Dit werk betekende voor mij een belangrijke ommezwaai. Het idee dit werk te bouwen ontstond mede onder invloed van een reis die ik in de zomer ondernam. Samen met enkele anderen werd ik, onder deskundige begeleiding, ondergedompeld in de derde wereld. Haïti is, als één van de drie meest achtergestelde landen ter wereld, het schoolvoorbeeld van een derdewereldland. De Haïtiaanse bevolking moet elke dag afrekenen met meerdere problemen die armoede met zich meebrengt. Uitbuiting, kinderarbeid, ondervoeding, ziekte, dood, geweld, politieke instabiliteit en onverdraagzaamheid zijn maar enkele voorbeelden van wat armoede met zich meebrengt, maar ook ecologische problemen dreigen rampen te worden. De verwoestijning van het prachtig tropische eiland ten gevolge van ontbossing en de zware verontreiniging van land en zee om maar enkele te noemen. Het land bevindt zich in een neerwaartse spiraal die zonder structurele maatregelen in een humanitaire ramp zal eindigen.



Dit soort ervaring zet je aan het denken. Waar zijn we mee bezig? En is het wel relevant? Is een fenomeen als kunst, dat in een derdewereldland nauwelijks tot onbestaande is, relevant? Of is het louter een luxeproduct dat ontstaat uit een tekort aan zorgen? Zouden wij (ik) in dergelijke omstandigheden nog met dit soort zaken bezig zijn?… Maar vooral: wat trachten wij te bereiken… en lukt dit ook? Er ontstonden vele vragen, maar bitter weinig antwoorden. Mijn belangrijkste antwoord was 'Babel'.